विद्या भारती संलग्न शिशुवाटीका – संस्कार, आनंद आणि शिक्षणाचे केंद्र
“भारतीय संस्कृतीशी जोडलेले मौलिक शिक्षण”

बालकांच्या पंचकोशीय विकासावर भर

१२ जीवन व्यवस्था मधून प्रभावी शिक्षण

राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणानुसार बालकेंद्रित शिक्षण

“भारतीय संस्कृतीशी जोडलेले मौलिक शिक्षण”
विद्या भारतीच्या शैक्षणिक संस्थांमध्ये अरुण, उदय आणि प्रभात गट या संकल्पना लहान मुलांच्या शिक्षणासाठी वापरल्या जातात. या गटांचे वर्गीकरण वयोगट आणि शिक्षणाच्या टप्प्यांनुसार केले जाते.
१. अरुण गट (Arun Group)
मूलभूत सामाजिक सवयी आणि स्वच्छतेच्या सवयी रुजवणे.
वयोगट: ३ ते ४ वर्षे
वैशिष्ट्ये:
बालकांच्या प्राथमिक जाणीवा आणि संवेदना विकसित करणे.
खेळ, गाणी, गोष्टी, हाताने स्पर्श करून जाणिवा विकसित करणे.
मूलभूत सामाजिक सवयी आणि स्वच्छतेच्या सवयी रुजवणे.
उदय गट (Uday Group)
नैतिक शिक्षणाद्वारे चांगल्या वागणुकीच्या सवयी लावणे.
वयोगट: ४ ते ५ वर्षे
वैशिष्ट्ये:
संवाद कौशल्य वाढवणे आणि नवीन शब्दसंपत्ती विकसित करणे.
हस्तकला, चित्रकला आणि छोटे प्रयोग यामधून बौद्धिक विकासाला चालना.
नैतिक शिक्षणाद्वारे चांगल्या वागणुकीच्या सवयी लावणे.
प्रभात गट (Prabhat Group)
संस्कारक्षम आणि आनंददायी शिक्षणाचा अंगीकार.
वयोगट: ५ ते ६ वर्षे
वैशिष्ट्ये:
प्राथमिक शिक्षणाचा मजबूत पाया तयार करणे.
अंकज्ञान, भाषा शिक्षण आणि गटात कार्य करण्याच्या कौशल्यांचा विकास.
“शिशुवाटिका हा केवळ शिक्षणाचा प्रकल्प नाही, तर संस्कार व मूल्यमंथनाची चळवळ आहे. समाजामध्ये अशा उपक्रमांचा विस्तार होण्यासाठी आणि भावी पिढीसाठी संस्कारक्षम वातावरण निर्माण करण्यासाठी तुमच्या सहकार्याची नितांत आवश्यकता आहे. कोणतेही महान कार्य लोकसहभागाशिवाय पूर्ण होऊ शकत नाही. या पवित्र कार्यात हातभार लावा – देणगीसाठी आजच संपर्क साधा!”
🔹 वय वर्षे ३ ते ६ पर्यंतच्या बालकांसाठी प्रवेश सुरू आहे!
🔹 अरुण गट (३ वर्षे पूर्ण), उदय गट (४ वर्षे पूर्ण), प्रभात गट (५ वर्षे पूर्ण)
🔹 इयत्ता १ली साठी देखील प्रवेश खुला (वय ६ वर्षे पूर्ण)
💡 विशेषत:
✅ आनंददायी, संस्कारक्षम व प्रेमळ वातावरण
✅ राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणानुसार गुणवत्तापूर्ण शिक्षण
✅ अनुभवनिर्मितीवर आधारित शिकवणी पद्धती
✅ विशेष प्रशिक्षित शिक्षकांचे मार्गदर्शन
बालकाच्या व्यक्तिमत्वाच्या आणि बौद्धिक विकासाच्या दृष्टीने त्याच्या प्राथमिक शिक्षणाचा पाया अत्यंत महत्त्वाचा असतो. याच टप्प्यात मूल भाषा, विचारशक्ती आणि आकलन…
भारतावर ब्रिटिश साम्राज्याचा प्रभाव वाढत असताना इंग्रजी शिक्षण प्रणाली लागू करण्यात आली. यामुळे काही फायदे झाले असले, तरी भारतीय संस्कृती,…
At शिशुवाटीका we do not just focus on the cognitive capabilities of a child but use the framework of the…
बालकांच्या शैक्षणिक व चारित्र्य विकासाच्या दृष्टीने भारतात अनेक संस्था कार्यरत आहेत, त्यापैकी विद्या भारती ही भारतातील एक अग्रगण्य शिक्षणसंस्था आहे,…
विद्या भारतीच्या शिशुवाटिकेत शिक्षण हा केवळ पाठ्यपुस्तकापुरता मर्यादित न राहता व्यवहारज्ञान, संस्कार, जीवनकौशल्ये आणि नैतिक मूल्ये शिकवण्यावर भर दिला जातो….
भारतीय शिक्षण पद्धती ही प्राचीन काळापासून मुलांच्या सर्वांगीण विकासावर भर देणारी होती. पण आधुनिक शिक्षण पद्धतीने केवळ औपचारिक ज्ञानावर भर…
प्र. 1: शिशुवाटिका म्हणजे काय?
उ: शिशुवाटिका म्हणजे बालकांसाठीची प्राथमिक शिक्षणसंस्था, जिथे ३ ते ६ वर्षे वयोगटातील मुलांना खेळ, गाणी, गोष्टी आणि कृतींमधून आनंददायी शिक्षण दिले जाते.
प्र. 2: शिशुवाटिकेमध्ये शिक्षणाचे मुख्य उद्दिष्ट काय असते?
उ: मुलांच्या सर्वांगीण विकासासाठी – शारीरिक, मानसिक, भावनिक आणि सामाजिक विकास यासाठी शिशुवाटिकेचे शिक्षण महत्त्वाचे आहे.
प्र. 3: मातृभाषेमधून प्राथमिक शिक्षण का महत्त्वाचे आहे?
उ: मातृभाषेतून शिक्षण घेतल्याने मुलांना सहज समजते, आत्मविश्वास वाढतो आणि विचारशक्ती व सर्जनशीलता विकसित होते.
प्र. 4: शिशुवाटिकेमध्ये कोणते शिक्षणतंत्र वापरले जाते?
उ: शिशुवाटिकेमध्ये खेळत-शिकण्याची पद्धत वापरली जाते, ज्यात गोष्टी, नाट्य, हस्तकला, गायन, नृत्य आणि चित्रकला यांचा समावेश असतो.
प्र. 5: शिशुवाटिकेतील शिक्षकांची भूमिका काय असते?
उ: शिक्षक मुलांचे मार्गदर्शक असतात. ते फक्त शिक्षणच नाही तर नैतिक मूल्ये आणि संस्कार रुजवण्याचे कार्य करतात.
प्र. 6: पालकांचा शिशुवाटिकेमध्ये सहभाग किती महत्त्वाचा आहे?
उ: अत्यंत महत्त्वाचा! पालकांनी शिक्षकांशी नियमित संवाद साधावा, मुलांच्या विकासावर लक्ष द्यावे आणि घरामध्येही आनंददायी शिक्षणाचे वातावरण निर्माण करावे.
प्र. 7: शिशुवाटिकेमध्ये मुलांचे मूल्यमापन कसे होते?
उ: पारंपरिक परीक्षांऐवजी सतत मूल्यमापन (Continuous Assessment) केले जाते, जिथे मुलांच्या शारीरिक, बौद्धिक, भावनिक आणि सामाजिक विकासावर लक्ष दिले जाते.
प्र. 8: इंग्रजी माध्यमाऐवजी मातृभाषेतून शिक्षण घेण्याचे फायदे कोणते?
उ: मुलांना भाषेचे स्वाभाविक ज्ञान मिळते, शिकण्याची भीती वाटत नाही, संवादकौशल्य सुधारते आणि त्यांच्या सर्जनशीलतेला चालना मिळते.
प्र. 9: शिशुवाटिकेमधून मिळणारे संस्कार आणि मूल्यशिक्षण कोणत्या प्रकारचे असते?
उ: राष्ट्रप्रेम, नैतिकता, सामूहिकता, सहकार्य, आदरभावना आणि सचोटी यासारख्या मूल्यांचे शिक्षण शिशुवाटिकेतून दिले जाते.
प्र. 10: शिशुवाटिकेतून मुलांचा सामाजिक विकास कसा होतो?
उ: गटात खेळताना, एकत्र काम करताना आणि मित्रांबरोबर वागताना मुलांमध्ये सामाजिक कौशल्ये विकसित होतात.
प्र. 11: शिशुवाटिकेतील शिक्षण राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP 2020) प्रमाणे कसे आहे?
उ: NEP 2020 नुसार ३ ते ८ वर्षे वयोगटासाठी “Foundational Stage” च्या शिक्षणावर भर देण्यात आला आहे, आणि शिशुवाटिका ही त्यासाठी उत्तम पायाभूत सुविधा आहे.
प्र. 12: शिशुवाटिकेमध्ये प्रवेश प्रक्रियेबद्दल माहिती द्या.
उ: साधारणतः ३ ते ६ वर्षे वयोगटातील मुलांसाठी प्रवेश खुला असतो. पालकांनी शाळेशी संपर्क साधून आवश्यक कागदपत्रांसह प्रवेश अर्ज भरावा.
प्र. 13: शिशुवाटिकेमधील शिक्षण मुलांच्या भविष्यासाठी कसे उपयुक्त ठरते?
उ: शिशुवाटिकेमधील अनुभव व शिकवण मुलांच्या व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी अत्यंत महत्त्वाची असते आणि त्याचा परिणाम आयुष्यभर राहतो.
✅ तुमच्या मनात अजूनही काही प्रश्न आहेत का? कृपया संपर्क साधा आणि जाणून घ्या शिशुवाटिकेचे वैशिष्ट्यपूर्ण शिक्षण! 🌟